Tamazight
| Landen waar Tamazight gesproken wordt: | Marokko |
| Het Tamazight is een officiële taal in: | Marokko |
| Aantal moedertaalsprekers: | Rond de 3,5 miljoen sprekers. |
| Eigen benaming: | Tamazight, Beraber, Braber. |
| Andere namen | Tamazigh, Amazigh, Amazight, Berber of Berbers |
| Alfabet: | Arabisch, Latijns en Tifinagh |
| Aantal letters in het alfabet: | Arabisch: 28 letters. Latijns: 33 letters. Tifinagh: 33 letters. |
| Regulering: (Van spelling, etc.) |
Institut Royal de la Culture Amazighe (IRCAM). Koninklijk Instituut voor de Amazight Cultuur. |
| Classificatie: (Taalfamilie) |
Afro-Aziatisch ----------> Berber -----------> Noord-Berber -----------------> Atlas-Berber --------------------------> Tamazight |
| Tamazight is sterk verwant aan: | Tachelhit, Kabylisch, Ghomara, Judeo-Berbers en Sanhaja de Srair. |
| Tamazight is in mindere mate ook verwant aan: | Tamasheg, Siwi, Tarifit en Tachawit. |
| Tamazight is een verre verwant van: | Hebreeuws, Maltees, Amharisch, Arabisch, Somalisch, Koptisch. |
| Inleiding Met het begrip Tamazight kunnen 3 verschillende zaken bedoeld worden. Ten eerste wordt het woord Tamazight gebruikt wanneer men spreekt over álle Berbertalen samen. Dit is een groep talen die in Noord-Afrika gesproken worden en daar al gesproken werden voordat het Arabisch er geïntroduceerd werd. Deze groep bestaat uit enkele tientallen talen en taaltjes die gesproken worden in Marokko, Algerije, Tunesië, Libië, Mali en Egypte. In totaal zijn er zo'n 10 à 15 miljoen sprekers van de Berbertalen. Het precieze aantal is moeilijk te schatten omdat de Noord-Afrikaanse landen geen precieze gegevens bijhouden over hoeveel mensen een bepaalde taal spreken. Deze kwestie wordt nog verder bemoeilijkt doordat veel mensen twee of drie talen spreken. Naast één of meer Berbertalen spreken veel mensen het Arabische dialect van het land waar zij in wonen. Nog moeilijker wordt het doordat etnische en taalkundige gegevens niet per sé op elkaar aansluiten: niet iedereen die wat etniciteit betreft Berber is, spreekt ook een Berbertaal. Ten tweede wordt er met het begrip Tamazight in nauwe zin het Centraal-Atlas-Tamazight bedoeld, de meestgesproken Berbertaal van Marokko. Zo'n 3,5 miljoen mensen spreken dit Tamazight. De derde betekenis is het Standaard-Marokkaans-Berbers, hetgeen de gestandaardiseerde vorm is van het Centraal-Atlas-Tamazight. Ook vele in Nederland wonende Marokkanen spreken Tamazight. Tenzij anders aangegeven gaat het op deze webzijde over het Standaard-Marokkaans-Berbers. |
 Het Tamazight alfabet Het Tamazight wordt geschreven in drie schriftsoorten: het Latijnse, Arabische en Tifinaghschrift. Het Tifinagh werd al in de 3e eeuw v. Chr. gebruikt voor de Berbertalen. Waarschijnlijk is het afgeleid van het oude Phoenicische alfabet. Tevens worden het Latijnse schrift en het Arabische schrift gebruikt voor het Tamazight. Het Tifinagh is echter recentelijk gekozen als het officiële schrift voor de taal. Dit schrift wordt ook wel neo-Tifinagh genoemd om aan te geven dat er geen ononderbroken schriftelijke traditie is sinds die 3e eeuw v. Chr. Eeuwenlang werd het Tamazight niet geschreven of in het Arabische of Latijnse schrift geschreven, tot men in de 20e eeuw besloot het oude Tifinaghschrift opnieuw leven in te blazen. Lees meer over het alfabet.... |
| Verwantschap met andere talen Het Tamazight behoort tot de Noordelijke groep van de Berbertalen. Het is het meest verwant aan het Tachelhit, Kabylisch, Ghomara, dit zijn alledrie Berbertalen die gesproken worden in Marokko. Verder is het Tamazight ook nauw verwant aan het Sanhaja de Srair dat gesproken wordt in Algerije. Ook is het Tamazight verwant aan het Judeo-Berbers, een taal die een mengeling is van verschillende Berberdialecten en doorspekt is met Hebreeuwse leenwoorden. Deze taal wordt door verschillende Joodse gemeenschappen in Noord-Afrika gebruikt om onderling te communiceren. Verdere verwanten zijn de Berbertalen van Algerije, Tunesië, Libië, Mali en Egypte. De Berbertalen behoren tot de grote Afro-Aziatische taalfamilie, waartoe ook het Arabisch, het Hebreeuws, het Phoenicisch, het Egyptisch, het Hausa en het Somalisch behoren. |