Wolof
Wolof |
|
Wolof |
Landen waar Wolof gesproken wordt: | Senegal, Gambia en Mauritanië |
Het Wolof is een officiële taal in: | Geen officiële status. |
Aantal moedertaalsprekers: | Rond de 4,5 miljoen sprekers. |
Eigen benaming: | Wolof |
Alfabet: | Latijns, Arabisch en Garay. |
Aantal letters in het alfabet: | 26 |
Regulering: (Van spelling, etc.) |
Geen. |
Classificatie: (Taalfamilie) |
Niger-Congo -------> Atlantisch ---------------> Noord --------------------> Wolof |
Wolof is sterk verwant aan: | Fulani. |
Wolof is een verre verwant van: | Swahili, Xhosa, Zulu |
Inleiding Het Wolof is een Bantoetaal die gesproken wordt in Senegal, Gambia en Mauritanië. In die landen doet de taal ook dienst als lingua franca tussen verschillende bevolkingsgroepen met verschillende moedertalen. De taal komt oorspronkelijk vandaan bij de Lebu-stam, die in het Atlantische kustgebied woont in Senegal. Deze stam behoort tot het Wolofvolk, de grootste bevolkingsgroep van Senegal. ![]() |
![]() Het Wolof wordt geschreven met 3 verschillende alfabetten: het Latijnse alfabet, het Arabische alfabet (Wolof in het Arabische schrift wordt Wolofal genoemd) en het Garay alfabet. Dat laatste alfabet werd in 1961 uitgevonden door El Hadj Assane Faye. Hij wilde een alfabet dat paste bij de klanken van Afrikaanse talen. |
Verspreiding Het Wolof is de moedertaal van zo'n 40% van de Senegalese bevolking. Daarbovenop spreekt nog zo''n 40% van de bevolking het als tweede taal. In heel het land dient het als informele omgangstaal. De officiële taal van overheid en ambtenarij is echter Frans. In Gambia wordt het Wolof slechts door zo'n 20 - 25% van de bevolking als eerste taal gesproken. Niettemin is de invloed van de taal groot, omdat het gesproken wordt door zo'n driekwart van de inwoners van Banjul, de Gambiaanse hoofdstad. In Serekunda, de grootste stad van Gambia, zijn minder moedertaalsprekers. Wolof is daar echter ook de omgangstaal, de meeste mensen spreken het als tweede taal. In Gambia is het Engels de officiële taal van overheid en ambtenarij. In Mauritanië wordt het Wolof door slechts zo'n 7% van de bevolking gesproken, in het zuiden van het land aan de grens met Senegal. De officiële taal van Mauritanië is Arabisch. ![]() Wolof wordt gesproken in Senegal, Gambia en de aan Senegal grenzende gebieden in Mauritanië. |
Een Wolof spreekwoord |
"Xam sa bopp moo gëna nu wax la ko." Letterlijk: Het is beter jezelf te kennen dan dat anderen jou over jezelf moeten vertellen.. Betekenis: Zelfkennis is erg belangrijk |
Onze Vader | Sunu Baay |
Onze Vader die in de hemelen zijt, Uw naam worde geheiligd, Uw Koninrijk kome, Uw wil geschiede gelijk in de hemel als ook op de aarde Geef ons heden ons dagelijks brood, en vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven aan onze schuldenaren. En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de Boze. Want van U is het Koninkrijk, en de kracht, en de heerlijkheid, tot in eeuwigheid. Amen. |
Sunu Baay, bi ci asamaan na sa tur sell, na sa nguur dikk, loo bëgg, na am ci suuf naka ca asamaan. May nu tey sunu dundu bés bu nekk, te baal nu sunuy tooñ, naka nuy baale ña nu tooñ. Tc bu nu bàyyi nu tàbbi ci bëliis, wànte musal nu ci lu bon ................................... ................................... ................................... Amiin. |
Handige woorden en zinnen | |
Hallo | Na nga def |
Tot ziens | Be benen yoon |
Hoe heet je? | Naka-nga sant? |
Mijn naam is.... | Maa ngi tudd....... |
Bedankt. | Jai-rruh-jef |
Ik hou van jou! | Begg naa la! |
Ja | Waaw |
Nee | Déedéet |
1 | benn |
2 | ñaar |
3 | ñett |
4 | ñent |
5 | juróom |
6 | juróom benn |
7 | juróom ñaar |
8 | juróom ñett |
9 | juróom ñent |
10 | fukk |